تکنولوژی واقعیت افزوده (AR) یکی از روندهای مهم و در حالِ پیشرفت کنونی است. برآورد شده است که تا سال 2023 تعداد 2.4 میلیارد کاربر موبایل برای AR در سراسر جهان وجود داشته باشد. این در حالی است که تا سال 2015 تنها 200 میلیون کاربر AR وجود داشت! این تعداد، به قدری زیاد است که اصلا نمی‌توان آن را نادیده گرفت.

آگاهی بسیاری از ما نسبت به واقعیت افزوده، تنها به استفاده از آن در بازی­ هایی مانند Pokémon GO و شبکه‌های اجتماعی مثل Snapchat محدود می­‌شود؛ در حالی که آموزش از دیگر بخش‌­های مهمی است که AR می­‌تواند تحولات زیادی را در آن ایجاد کند و به عبارتی جادو کند! در این مقاله قصد داریم با کاربردها و مزایای استفاده از تکنولوژی واقعیت افزوده در حوزه آموزش و به ویژه آموزش الکترونیکی، آشنا شویم. اگر به حوزه آموزش علاقمند هستید، با ما همراه باشید.

واقعیت افزوده و تغییر در تجربه یادگیری

همان­ طور که اشاره شد، AR جادوی خاص خود را دارد. این تکنولوژی می­‌تواند نحوه تعامل ما با اپلیکیشن‌های موبایل و سایر تجربیات بصری را تغییر دهد. AR قادر است گرافیک‌های تولید شده توسط کامپیوتر را به محیط واقعی اضافه کند؛ به این معنی که به ما این امکان را می‌دهد با استفاده از دوربین موبایل، یک شیء تولید شده توسط کامپیوتر را در محیط واقعی اطراف خود ببینیم. این تکنولوژی می­‌تواند با ایجاد محیطی تعاملی،­ دانش آموزان را در امر یادگیری و آموزش یاری دهد.

جنبه دیگر تکنولوژی AR این است که 25٪ واقعیت دیجیتال و 75٪ واقعیت موجود را شامل می­‌شود؛ به این معنی که AR محیط واقعی را با محیط مجازی جایگزین نمی‌کند؛ بلکه فقط اشیاء مجازی را با دنیای واقعی ادغام می‌کند. حال ممکن است برای شما این سوال پیش آید که چگونه این موضوع می­‎تواند به آموزش الکترونیکی کمک کند؟ در ادامه توضیح می‌دهیم که چگونه AR می‌تواند تجربه یادگیری را تغییر ­دهد.

واقعیت افزوده در آموزش ابتدایی

AR می­‌تواند کلاس را به محیطی فوق ­العاده عالی و تعاملی تبدیل کند، زیرا به معلمان این امکان را می‌دهد تا نمونه‌های مجازی مفاهیم درسی را به دانش ­آموزان نشان دهند و عناصر بازی را برای ارائه مطالب اضافه کنند. این موضوع به دانش آموزان کمک می‌کند تا سریع‌تر یاد بگیرند و اطلاعات را به خاطر بسپارند؛ چرا که حافظه‌ی انسان، تصاویر بصری را به آسانی فراموش نمی‌­کند. در ادامه با چند نمونه از اپلیکیشن‌های واقعیت افزوده در حوزه آموزش آشنا می‌شوید.

اپلیکیشن AR به نام “Dinosaur 4D” با مجموعه‌ای از فلش کارت‌ها به کاربران این امکان را می‌دهد تا دایناسورهای سه بعدی را مشاهده کرده و از طریق کارت، آن‌ها را اسکن کنند. با این کار، دانش آموزان می‌توانند حرکات دایناسورها را ببینند و اطلاعاتی در مورد هر دایناسور کسب کنند.

اپلیکیشن “Element 4D” نمونه امیدوار کننده دیگری از واقعیت افزوده در آموزش است که یادگیری شیمی را جذاب و سرگرم کننده می‌کند. این اپلیکیشن، کاربران را قادر می‌سازد تا وزن اتمی، عناصر شیمیایی، واکنش بین دو ماده شیمیایی و نام هر عنصر را به سادگی پیدا کنند. شگفت ­انگیز نیست؟

از دیگر نمونه‌های تحسین برانگیز AR/VR در آموزش Google Expeditions است که با استفاده از آن، کاربران می‌توانند مواردی مانند آتشفشان‌ها، طوفان‌ها و حتی DNA را در کلاس درس مشاهده کنند. این اپلیکیشن بیش از 100 تجربه AR ارائه می‌دهد که شامل تاریخ تکنولوژی، فرود بر روی ماه و موارد دیگر است.

با توجه به مثال‌های فوق، واضح است که واقعیت افزوده می­‌تواند در آموزش، تحولی بسیار هیجان انگیز و مفید ایجاد کند که حداقل تا 100 سال آینده، سیستم آموزشی را به کلی تغییر می‌دهد و البته این تحول فقط مربوط به آموزش ابتدایی نیست، بلکه به طور کلی، سیستم آموزش عالی را دگرگون خواهد کرد.

واقعیت افزوده در آموزش حرفه‌ای

صنایعی مانند هوافضا، هوانوردی، هتلداری، نظامی و … باید مبالغ هنگفتی پول و تجهیزات را برای آموزش سرمایه ­گذاری کنند. با AR می­‌توان این هزینه­‌ها را کاهش داد و در عین حال، فرآیند آموزش را تعاملی کرد. در ادامه، با برخی مواردی از دستاوردهای AR در این زمینه آشنا خواهید شد.

واقعیت ترکیبی یا MR که ترکیبی از واقعیت مجازی و واقعیت افزوده است، فضانوردان را قادر می‌­سازد تا به صورت واقعی، آموزش ببینند و وظایفی مانند حفاظت از ایستگاه فضایی را انجام دهند. Sidekick یکی از پروژه‌های ناسا است که در حال تست هولولنزهایی برای ارائه تصاویر مجازی و دستورالعمل‌هایی جهت استفاده در آموزش پرسنل است. برای آشنایی با عینک‌های هولولنز، این مقاله را مطالعه بفرمایید.

استفاده از AR در آموزش نظامی نیز از جذابیت زیادی برخوردار است، زیرا با استفاده از آن می‌توان به سربازان آموزش داد تا از تجهیزات در محیط مجازی استفاده کنند. این موضوع موجب جلوگیری از به خطر افتادن سربازان و تسهیل در آموزش آن‌ها می‌­شود.

با توجه به این موارد، باید درک کرده باشید که استفاده از AR در آموزش چقدر می­‌تواند مفید و موثر باشد. علاوه بر این، می‌­توان گفت که AR یک تکنولوژی تحول آفرین است. در ادامه ببینیم چگونه نحوه پذیرش AR در سال­‌های 2020 و 2021 در اپلیکیشن­‌های آموزش الکترونیکی افزایش پیدا کرده است.

واقعیت افزوده در اپلیکیشن‌های آموزش الکترونیکی

در سال‌های اخیر که به دلیل پاندمی کرونا، دانش ­آموزان مجبور هستند در خانه آموزش ببینند، ایجاد علاقه و انگیزه در آن‌ها برای حضور در کلاس بسیار دشوار شده است. به منظور حل این مشکل، اپلیکیشن‌­های آموزش الکترونیک از واقعیت افزوده استقبال زیادی کرده‌اند. از طرف دیگر، توسعه واقعیت افزوده اهمیت آن را در بازار نیز افزایش می‌دهد.

اپلیکیشن‌های آموزش الکترونیک با قابلیت AR، اجسام اضافه شده را روی صفحه، نمایش می‌­دهند و نمونه­‌های سه بعدی ِ مفاهیم را به دانش­ آموزان ارائه می‌کنند که امکان یادگیری و تعامل بیشتر را برای آنها ایجاد می‌کند. همچنین، اپلیکیشن‌های AR می‌­توانند تصویر اجسام را از محیط واقعی بگیرند و توضیحات مفصلی از آن ارائه دهند. به طور کلی، اپلیکیشن‌های AR در آموزش مزایای گسترده‌­ای را ایجاد می‌کنند.

مزایای واقعیت افزوده در آموزش

1. سیستم یادگیری سریع و موثر

واقعیت افزوده به دانش ­آموزان اجازه می‌دهد تا از طریق تصاویر غنی و غوطه ­ور شدن در موضوع مورد نظر، دانش و اطلاعات زیادی کسب کنند. علاوه بر این، تکنولوژی گفتار نیز با ارائه جزئیات جامع در مورد موضوع، دانش آموزان را به صورت صوتی درگیر می­‌کند. به طور خلاصه، یادگیری الکترونیکی با AR حواس مربوط به جمع ­آوری اطلاعات در انسان را هدف قرار می‌­دهد.

2. دسترسی آسان به مطالب آموزشی در هر زمان و هر مکان

واقعیت افزوده می­‌تواند جایگزین کتاب‌های درسی، فرم‌های فیزیکی، پوسترها و بروشورهای چاپی شود. این شیوه یادگیری متحرک، هزینه آموزش را کاهش می‌دهد و دسترسی به آن را برای همه آسان می‌سازد.

3. یادگیری عملی همه جانبه

واقعیت افزوده می‌تواند به آموزش حرفه­‌ای کمک کند. تصور کنید که بتوانید غذا بپزید یا از یک شاتل فضایی استفاده کنید، بدون اینکه دیگران را در معرض خطر قرار دهید یا میلیون­‌ها دلار هزینه کنید!

4. جذب دانش آموزان و ایجاد علاقه در آنها

گیمیفیکیشن با استفاده از AR در سیستم آموزشی می­‌تواند نگرش دانش آموزان را به آموزش مثبت‌تر کند. AR یادگیری را جالب، سرگرم­ کننده و بی دردسر می­‌کند و همکاری و قابلیت­‌ها را بهبود می‌بخشد. علاوه بر این، فرصت‌های گسترده‌ای را فراهم می‌کند تا با ایجاد تعامل بی نظیر از طریق محیط ایجاد شده توسط کامپیوتر، کلاس­‌های درسی جذاب‌تر شوند. یادگیری الکترونیکی با استفاده از AR دانش ­آموزان را وارد محیطی پیشرفته می­‌کند که در آن می­‌توانند نحوه وقوع مفاهیم را ببینند و بهتر درک کنند.

جمع ­بندی

واقعیت افزوده می‌­تواند با تغییر در تجربه یادگیری، پیشرفت چشم­‌گیری در سیستم آموزش سنتی ایجاد کند. در مجموع، AR بر علاقه دانش ­آموزان تأثیر می‌گذارد و امکان تعامل بیشتر را برای آن‌ها فراهم می‌کند. همچنین، با ساده سازی مفاهیم و تسهیل یادگیری به دانش ­آموزان در درک مفاهیم در یک محیط همه ­جانبه کمک می‌کند. در دنیای امروز، موسسات آموزشی با بهره‌گیری از این تکنولوژی و ارائه یک تجربه یادگیری عالی از طریق آن، می‌توانند توجه زیادی را به خود جلب نمایند.